Kết quả Giám sát và báo cáo thuyết minh bản đồ giám sát nhanh diễn biến ngập lụt tại khu vực tỉnh Hà Giang ( từ ngày 03-09/7/2024)

Sáng ngày 03/7/2024, mưa lớn kết hợp lũ từ các đỉnh núi bao quanh đổ xuống khiến nhiều tuyến đường ở TP Hà Giang ngập đến nửa mét và một số điểm bị sạt lở.

Tính đến 9h sáng ngày 03/7/2024, nhiều tuyến đường ở phường Minh Khai, Trần Phú thành phố Hà Giang bị ngập đến 30 - 50cm, giao thông tê liệt, nước tràn vào nhà dân.

Hình 1. Các tuyến phố của Hà Giang ngập sâu khoảng 0,4m

Tính đến trưa ngày 03/7/2024, tại xã Phú Nam (Bắc Mê) có 11 điểm sạt lở với khối lượng đất, đá ước khoảng 1.100m3. Tại huyện Bắc Quang, mưa lớn làm sập đổ 15m tường bao của Trạm y tế xã Tân Thành; sạt taluy dương tại Km 3.

Tuyến tỉnh lộ 177, đoạn qua địa bàn xã Tân Lập với khối lượng sạt lở khoảng 300m3, gây ách tắc giao thông; nước lũ dâng cao gây ngập úng 2 điểm tuyến đường liên thôn Bản Buốt ra thôn Nặm Tuộc (xã Đồng Tâm), trong đó, điểm ngập sâu nhất là 0,8m.

Ngay khi nhận được thông tin về tình hình mưa lớn tại khu vực thành phố Hà Giang và các huyện lân cận, tỉnh Hà Giang, Trung tâm Giám sát Tài nguyên môi trường và biến đổi khí hậu đã tiến hành triển khai công tác giám sát diễn biến tình hình mưa lũ tại các khu vực chịu ảnh hưởng và kích hoạt hệ thống theo dõi đặt chụp thu ảnh vệ tinh hỗ trợ giám sát ngập lụt Sentinel Asia. Các công việc đã tiến hành: 

(1) Kích hoạt hệ thống yêu cầu dữ liệu chụp ảnh từ vệ tinh quan trắc khẩn cấp từ Sentinel Asia; 

(2) Tìm kiếm và tải các cảnh ảnh vệ tinh miễn phí làm tư liệu bổ trợ trong phân tích, giám sát (Ảnh vệ tinh Sentinel-1). Chuẩn bị dữ liệu nền gồm: Cơ sở dữ liệu địa lý, bản đồ nền tỷ lệ 1:50000 khu vực tỉnh Hà Giang phục vụ phân tích, đánh giá với ảnh sau thiên tai để xác định các khu vực ảnh hưởng.

Đơn vị đã được hệ thống Sentinel Asia cung cấp tư liệu ảnh vệ tinh ALOS2 có độ phân giải 6,25m như sau:

+ Cặp ảnh vệ tinh ALOS2 với độ phân giải 6,25m, chụp ngày 07/6/2024 (ảnh trước thiên tai) và ngày 05/7/2024 (ảnh sau thiên tai) có số hiệu là:

• ALOS2542280440-240607

• ALOS2546420440-240705

+ Ảnh vệ tinh ResourceSat của Ấn Độ độ phân giải 18m, số hiệu: 246820641 chụp ngày 08/7/2024.

Hình 2: Ảnh vệ tinh ResourceSat của Ấn Độ do IRSO kích hoạt chụp khẩn cấp ngày 08/7/2024 cung cấp trên hệ thống Sentinel Asia

Kết quả phân tích thông tin

Kết quả phân tích các vùng ngập nước từ ảnh ALOS2 ngày 07/6/2024 (ảnh trước thiên tai) và ngày 05/7/2024 (ảnh sau thiên tai) để xác định các vùng bị ngập do mưa lớn gây ra. Các vùng ngập lụt do mưa lớn gây ra được đưa vào cơ sở dữ liệu, phục vụ thành lập bản đồ giám sát nhanh diễn biến ngập lụt.

Từ dữ liệu suy giải các vùng ngập nước ngày 05/7/2024 so sánh với kết quả phân tích ảnh ngày 07/6/2024 (mực nước khi không có mưa lớn, lũ..) chiết xuất thông tin xây dựng bản đồ giám sát các vùng ngập lụt và kết hợp với thông tin địa giới hành chính chiết tách thông tin các vùng ngập theo các đơn vị hành chính.

 Từ dữ liệu suy giải các vùng ngập nước ngày 11/6/2024 so sánh với kết quả phân tích ảnh ngày 14/11/2023 (mực nước khi không có mưa lớn, lũ..) chiết xuất thông tin xây dựng bản đồ giám sát các vùng ngập lụt và kết hợp với thông tin địa giới hành chính chiết tách thông tin các vùng ngập theo các đơn vị hành chính.

Hình 3: Bản đồ Hiện trạng ngập lụt (thu nhỏi) ngày 05/7/2024 khu vực T.p Hà Giang, và lân cận tỉnh Hà Giang

Trong khu vực giám sát bằng dữ liệu viễn thám thu được ngày 05/7/2024 của ảnh vệ tinh ALOS2, khu vực huyện Vị Xuyên (tỉnh Hà Giang) có diện tích ngập lụt lớn nhất là 1237.59 ha.