Sign In

Cục Viễn thám quốc gia khẳng định vai trò điều phối công nghệ không gian trong ASEAN

16:37 11/06/2025

Chọn cỡ chữ A a  

Trong bối cảnh khu vực ASEAN ngày càng đề cao vai trò của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong phát triển bền vững, Cục Viễn thám quốc gia đã và đang giữ vai trò nòng cốt trong điều phối hợp tác về công nghệ không gian, góp phần quan trọng vào các định hướng chiến lược cấp khu vực.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Khoa học và Công nghệ tại Công văn số 2087/BKHCN-HTQT, Cục Viễn thám quốc gia vừa có báo cáo tổng hợp về tình hình hoạt động và định hướng tham gia Hội nghị AMMSTI-21 và COSTI-87, hai sự kiện quan trọng nhất của ASEAN về khoa học và đổi mới sáng tạo, dự kiến tổ chức từ ngày 16–20/6/2025 tại Jakarta, Indonesia.

 

Tăng cường hợp tác không gian – Tầm nhìn khu vực, hành động Việt Nam

Trong hơn một năm qua, với cương vị là Chủ tịch Tiểu ban Công nghệ Không gian và Ứng dụng (SCOSA) thuộc COSTI nhiệm kỳ 2024–2026, Cục Viễn thám quốc gia đã chủ động triển khai nhiều hoạt động hợp tác quốc tế quy mô lớn, tiêu biểu như Hội nghị SCOSA-33 tổ chức tại Singapore tháng 10/2024.

Tại đây, gần 40 đại biểu từ các quốc gia ASEAN cùng đại diện Ban Thư ký ASEAN và đối tác quốc tế như Hoa Kỳ, Nhật Bản, đã cùng thảo luận và thúc đẩy hàng loạt sáng kiến chiến lược: từ chương trình hợp tác ASEAN–Ấn Độ về thiết lập trung tâm dữ liệu vệ tinh tại Việt Nam, đến hệ thống giám sát không khí khu vực bằng công nghệ GEMS và Pandora.

 

Việc các dự án hợp tác do Việt Nam đề xuất hoặc đồng chủ trì đều đạt tiến độ và được đánh giá hiệu quả cho thấy vai trò ngày càng rõ nét của Việt Nam trong mạng lưới hợp tác khoa học khu vực.

Việt Nam thúc đẩy tầm nhìn không gian trong chiến lược APASTI 2026–2035

Không chỉ tham gia hoạt động chuyên môn, Cục Viễn thám quốc gia còn đóng góp tích cực vào quá trình xây dựng Kế hoạch hành động ASEAN về Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (APASTI) giai đoạn 2026–2035.

Tại Hội thảo chuyên đề APASTI tổ chức tháng 5/2025 ở Thái Lan, đại diện Cục – Phó Cục trưởng Chu Hải Tùng – đã nêu bật vai trò then chốt của công nghệ không gian trong giám sát môi trường, an ninh lương thực, quản lý thiên tai và phát triển đô thị thông minh.

Cục kiến nghị cần cụ thể hóa chiến lược về công nghệ không gian trong APASTI, như xây dựng mạng lưới chia sẻ dữ liệu vệ tinh, tăng năng lực nghiên cứu – phát triển, và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực này.

Kiến nghị giữ SCOSA độc lập – Bảo vệ động lực phát triển bền vững khu vực

Một điểm nhấn trong báo cáo gửi Bộ Khoa học và Công nghệ là đề xuất quan trọng về việc giữ SCOSA là Tiểu ban độc lập thuộc COSTI.

Theo Cục Viễn thám quốc gia, công nghệ không gian không chỉ là lĩnh vực công nghệ mũi nhọn mà còn là hạ tầng chiến lược giúp ASEAN chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, quản lý tài nguyên và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Việc sáp nhập SCOSA vào các tiểu ban khác có thể làm lu mờ vai trò điều phối, giảm hiệu quả triển khai và ảnh hưởng tiêu cực đến năng lực tự cường công nghệ của khu vực.

Cục nhấn mạnh: “SCOSA không chỉ là kênh hợp tác kỹ thuật, mà còn là nền tảng chính trị–chiến lược cho tương lai không gian ASEAN.”

Hướng tới COSTI-87 và những bước đi tiếp theo

Trong thời gian tới, Cục Viễn thám quốc gia sẽ đại diện Việt Nam và SCOSA tham dự Hội nghị COSTI-87 tại Indonesia, đồng thời chuẩn bị tham gia Hội nghị thường niên SCOSA-34 và Hội thảo chuyên gia về Trạm thu dữ liệu viễn thám mặt đất lần thứ 9.

Những đóng góp từ Cục Viễn thám quốc gia tiếp tục cho thấy vai trò chủ động, tích cực và trách nhiệm của Việt Nam trong điều phối hợp tác không gian ASEAN – một lĩnh vực công nghệ đang trở thành trụ cột cho phát triển bền vững, an ninh và đổi mới trong toàn khu vực.

Lê Minh Quang

Ý kiến