VNREDSat‑1 – Đôi mắt quét từ không gian với bộ dữ liệu phủ trùm Việt Nam

VNREDSat‑1 – Đôi mắt quét từ không gian với bộ dữ liệu phủ trùm Việt Nam

Khai mở kỷ nguyên quan sát Trái Đất của Việt Nam, vệ tinh VNREDSat‑1 (Natural Resources, Environment and Disaster Monitoring Satellite) do Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam hợp tác với EADS Astrium (Cộng hoà Pháp) phát triển, mang đến một bộ nền ảnh vệ tinh viễn thám phủ khắp lãnh thổ nước nhà.

Phủ sóng toàn diện với chu kỳ 3 ngày

Phóng thành công ngày 7/5/2013 bằng tên lửa Vega, VNREDSat‑1 hoạt động trên quỹ đạo đồng bộ mặt trời, độ cao ~680 km với thời gian chụp lại vùng đất Việt chỉ 3 ngày một lần. Suốt năm đầu tiên, vệ tinh thực hiện 2063 lần quét qua Việt Nam, thu về 13.633 cảnh ảnh, gồm 6.770 ảnh đa phổ và 6.821 ảnh toàn sắc.

Độ phân giải cao – Tầm nhìn rõ nét

VNREDSat‑1có độ phân giải 2,5 m (toàn sắc) và 10 m (đa phổ) cùng khả năng chụp 4 dải phổ (xanh, đỏ, cận hồng ngoại...). Với dải quét rộng 17,5 km và khả năng nghiêng góc tới ±35°, vệ tinh dễ dàng chụp theo dải dài (strip), ảnh đơn (single shot) và lập thể (stereo) – đảm bảo thu quét mọi ngóc ngách ở cả vùng đất liền lẫn biển đảo.

Hệ thống hoàn chỉnh “Make in Vietnam”

Không chỉ vệ tinh, dự án VNREDSat‑1 còn giúp Việt Nam xây dựng trọn bộ hạ tầng điều khiển, thu ảnh, hiệu chuẩn và xử lý trên mặt đất, nâng cấp hạ tầng thu nhận dữ liệu. Sau 10 năm hoạt động tổng số dữ liệu ảnh thu được từ thời điểm phóng vệ tinh đạt hơn 125.000 cảnh ảnh trong đó khoảng 65.000 cảnh ảnh thu quét lãnh thổ lãnh hải Việt Nam, 10.000 cảnh ảnh có độ phủ mây dưới 10%, tỷ lệ ảnh khả dụng là 12.8%.

Sau thời gian gián đoạn kỹ thuật kéo dài từ cuối năm 2023, ngày 30/4/2025 vệ tinh viễn thám VNREDSat‑1 chính thức trở lại hoạt động, đánh dấu bước phục hồi quan trọng trong năng lực tự chủ ảnh vệ tinh của Việt Nam.

Tính đến thời điểm hiện tại, hệ thống đã ghi nhận tổng cộng 77 cảnh ảnh mới, trong đó: 08 cảnh có độ phủ mây dưới 10%, 16 cảnh có độ phủ mây từ 0–25%. Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy khả năng quan sát trở lại ổn định của vệ tinh, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu dữ liệu phục vụ quản lý tài nguyên, giám sát thiên tai và quy hoạch đô thị ngày càng tăng cao.

Có thể nói, không chỉ là dự án vệ tinh đầu tiên, VNREDSat‑1 còn cung cấp bộ dữ liệu phủ khắp Việt Nam với tần suất đều đặn. Từ đồi núi Tây Bắc đến vùng đồng bằng ven biển, mọi vùng miền đều được thu quét, góp phần thúc đẩy tiến bộ khoa học, bảo vệ môi trường và ứng phó thiên tai.