Nâng tầm công nghệ viễn thám Việt Nam: Vai trò hợp tác quốc tế và Phi dự án hợp tác Việt Nam - Italia trong giám sát môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu

Phi dự án “Thiết lập và triển khai hệ thống thông tin địa lý về tính dễ tổn thương do biến đổi khí hậu, đánh giá rủi ro và giám sát môi trường cho Việt Nam dựa trên công nghệ viễn thám”, được Bộ Nông nghiệp và Môi trường giao Cục Viễn thám quốc gia chủ trì thực hiện. Không chỉ là một dự án hỗ trợ kỹ thuật, đây là một bước tiến chiến lược, thể hiện sự tăng cường hợp tác quốc tế sâu rộng giữa Việt Nam và Italia, nhằm huy động nguồn lực, tiếp nhận chuyển giao công nghệ tiên tiến, nâng cao năng lực cơ sở vật chất và con người, trực tiếp phục vụ các nhiệm vụ chuyên môn trọng yếu của ngành.

Cục Viễn thám Quốc gia triển khai Kế hoạch Chuyển đổi số và Nâng cao năng lực số của Bộ Nông nghiệp và Môi trường

Ngày 20 tháng 10 năm 2025, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Quyết định số 4318/QĐ-BNNMT, phê duyệt Kế hoạch triển khai hai phong trào thi đua trọng tâm: “Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số” và “Bình dân học vụ số”. Kế hoạch này đặt ra một lộ trình rõ ràng nhằm hiện đại hóa toàn diện ngành, trong đó công nghệ viễn thám đóng vai trò là một trong những trụ cột công nghệ cốt lõi.

Thích ứng với EUDR: Công nghệ viễn thám mở đường cho kỷ nguyên nông nghiệp minh bạch, bền vững của Việt Nam

Để một sản phẩm (như cà phê, cao su, gỗ, ca cao...) được nhập khẩu vào 27 quốc gia thành viên EU, doanh nghiệp phải tuân thủ ba điều kiện cốt lõi: (1) Không gây mất rừng: Sản phẩm phải được trồng trên đất không bị chuyển đổi từ rừng sang mục đích nông nghiệp sau ngày 31 tháng 12 năm 2020; (2) Hợp pháp: Tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật liên quan của quốc gia sản xuất, bao gồm quyền sử dụng đất, bảo vệ môi trường, và các quyền lao động; (3) Có Tuyên bố Trách nhiệm Giải trình (DDS): Doanh nghiệp phải thực hiện một quy trình thẩm định toàn diện và nộp tuyên bố này cho EU.

Các ứng dụng số mở khóa tiềm năng của mô hình nền AI viễn thám để giám sát môi trường quy mô lớn

Các mô hình nền tảng AI cảm biến từ xa, vốn là những mô hình lớn được huấn luyện sẵn và có thể thích ứng với nhiều nhiệm vụ khác nhau, đã giúp giảm đáng kể nguồn lực cần thiết để thực hiện giám sát môi trường — một nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển các công nghệ hệ sinh thái. Tuy nhiên, những thách thức riêng biệt liên quan đến dữ liệu cảm biến từ xa đòi hỏi phải phát triển các ứng dụng số để khai thác hiệu quả các mô hình này. Trong bài viết này, chúng tôi thảo luận về những ví dụ ban đầu của các ứng dụng số lấy người dùng làm trung tâm nhằm tăng cường tác động của các mô hình nền tảng AI cảm biến từ xa. Bằng cách đơn giản hóa quá trình huấn luyện và suy luận mô hình, các ứng dụng này mở rộng khả năng thực hiện các nhiệm vụ học máy truyền thống đến nhiều nhóm người dùng khác nhau, cuối cùng mang lại dữ liệu được điều chỉnh theo địa phương, chính xác và thực tiễn hơn.